Gezinsmoment #1 – Wonderlijk en Waardevol

Seksualiteit: het liefst wil ik dat als heel normaal thema in ons gezin; alle ruimte om dit ‘open en bloot’ te bespreken. Seksuele opvoeding niet als iets wat los staat van de dagelijkse realiteit, maar wat daarin gewoon een plek krijgt en op een heel natuurlijke manier verloopt. Afgelopen jaren hebben we dat ook op die manier vormgegeven; de gewone gelegenheden die zich voordeden om stukjes te delen, aangrijpen. (Mocht je meer willen lezen, ik gaf hierover ooit een interview aan Elza, van het Platform Seksuele Vorming, zie: Omarm jezelf.)

Nu ik afgelopen jaar zwanger was en we een dochter en zusje mochten verwelkomen, kreeg dit thema een nieuwe dimensie die veel mogelijkheden bood om samen over seksualiteit en lichamelijke ontwikkeling te praten. Wat vind ik het mooi dat we thuis de basis mogen leggen voor wat betreft dit onderwerp; dat onze kinderen ons doodnormaal horen spreken over hoe een kindje ontstaat en groeit, over het bijzondere van seksualiteit, en over lichamen die zullen gaan veranderen als ze ouder worden – en dat ze dit heel normaal vinden; ze zien dat immers ook gewoon bij ons, en zeker tijdens de zwangerschap was dat volop zichtbaar.

Tegelijkertijd beginnen op school de eerste verliefdheden te ontstaan, worden onze kinderen ouder, en wilden we eigenlijk ook eens op structurele manier thema’s rondom seksualiteit met onze kinderen bespreken. Recent is een nieuw boek verschenen, geschreven vanuit christelijke invalshoek, maar met ruimte voor diverse meningen. ‘Wonderlijk en Waardevol: Alles wat je wil weten over jongens en meiden, over verliefdheid, knuffelen, seksualiteit en nog veel meer…’ We besloten om dit boek te gebruiken als leidraad voor onze gezinsmomenten, en de komende periode gezinsmomenten rond dit thema vorm te geven. Ik deel de gezinsmomenten hier ter inspiratie – om deze gezinsmomenten zelf te houden, is het aanschaffen van het genoemde boek dus eigenlijk wel een must. Het boek is speels opgezet met korte teksten, tekeningen, opdrachten en korte verhaaltjes. We volgen hoofdzakelijk de lijn van het verhaal en vullen dit aan naar eigen inzicht en inspiratie, en maken het interactief.

Verschillende lichamen

We beginnen ons eerste gezinsmoment rond dit thema door Genesis 1 erbij te pakken. We lopen de scheppingsdagen door, en blijven hangen op dag 6 waar God de mens schept. Man en vrouw, wonderlijk bedacht, koesterend gemaakt.

Met elkaar bedenken we verschillen tussen een jongens- en meisjeslichaam. Dit gaat van baard tot borsten, en van penis tot baarmoeder. (Wij hebben de gewoonte in ons gezin om alles gewoon bij de naam te noemen, zodat dit heel normale begrippen zijn zonder ‘gekke’ lading.) Allerlei zaken passeren direct al de revue. Omdat we gaan doornemen hoe lichamen veranderen bij het ouder worden, krijgen de kids eerst een opdrachtje (geïnspireerd op info uit het boek): als je 6 cm per jaar groeit, reken dan eens uit hoe groot je bent als je 12 jaar oud bent? Uiteraard moet eerst gemeten worden hoe groot de kids nu zijn, en na even rekenen staan we verbaasd over hoe groot ze over een paar jaar zullen zijn.

Jongenslichaam

We bekijken en lezen de bladzijden over het jongenslichaam en bespreken de anatomie van de geslachtsdelen bij een jongen, de veranderingen die de komende jaren zullen plaatsvinden, en praten met elkaar over zaadlozingen en allerlei andere punten die dit hoofdstuk aanreikt. Wat fijn om dit gewoon te kunnen bespreken. Aansluitend doen we een doe-opdrachtje uit het boek: test hoe sterk je bent en hoeveel kilo je kunt tillen. Om de beurt gaan ze op de weegschaal staan en stapelen we boeken in hun armen; heel wat kilo’s komen erbij!

Meisjeslichaam

Daarna slaan we de pagina om en doen we hetzelfde bij de informatie over een meisjeslichaam: we bekijken de anatomie, bespreken de veranderingen die bij een meisje plaatsvinden wanneer ze uitgroeit tot vrouw, de menstruatie, etc. Vervolgens hebben we een grappige opdracht, die de kids erg leuk vinden. Op tafel leggen we een maandverbandje, een tampon, en een menstruatiecup. Aan hen de opdracht om te kijken welke van deze dingen het meeste water op kan nemen. Nauwkeurig wordt er water afgemeten in een maatbeter, waarna dit over het maandverband uitgegoten wordt. De tampon wordt erin gehangen en die zuigt zich helemaal vol. Ze vinden het hilarisch, en zulke opdrachtjes tussendoor houden het lekker luchtig.

Je eigen lichaam

Tot slot splitsen we op, om de ‘alleen voor meiden’ en ‘alleen voor jongens’-opdrachten uit het boek uit te voeren: je eigen lichaam te bekijken, bijvoorbeeld met een spiegeltje, en te zien hoe prachtig alles is gemaakt. Ik vind dat echt een pluspunt van dit boek: dat het uitnodigt om jezelf ‘eigen’ te maken met je eigen lichaam: te ontdekken, te kijken, te weten, te verzorgen en te koesteren, terwijl het heel respectvol en duidelijk is over grenzen. Waardevol!