Hoe ziet God er uit? – Godsbeelden bij kinderen (Deel 1)

Misschien herken je dit wel: soms zie je ergens een afbeelding van. En hoewel je wéét dat het er in werkelijkheid anders uitziet, tóch krijg je het beeld van het plaatje niet meer uit je hoofd. Jouw beeld van de werkelijkheid wordt gekleurd door wat je hebt gezien op een plaatje.

Dit kunnen hele knullige dingen zijn. Voor mijn part heb je in een boek een olifant met roze sokken gezien, en in jouw beleving horen olifanten nu dus altijd roze sokken aan te hebben. Maar het kan ook dieper gaan. Door alle reclame waarin perfecte vrouwenlichamen worden gebruikt, kun je gaan denken dat echte vrouwen er zo uit moeten zien. Of nog dieper: door wat je ziet en hoort over God, denk je te weten hoe God er uit moet zien…

En dat is precies de reden waarom wij een hoofdstuk hebben overgeslagen uit de kleuterbijbel die wij behandelen bij onze gezinsmomenten. Het hoofdstuk gaat over het verhaal van Jesaja die een droom en een opdracht krijgt van God. Een prachtig verhaal, en ik vind het geweldig mooi dat ook dit verhaal is opgenomen in een kinderbijbel. Toch hebben wij dit verhaal overgeslagen. Niet vanwege het verhaal. Maar vanwege het plaatje.

Een plaatje van God
Bij dit hoofdstuk, waar verteld wordt over God die als koning op een troon zit, staat een grote afbeelding van “God” op de troon. En “God” ziet er uit als een lieve, gezellige opa. Met lange grijze haren, en een lange grijze baard. En een hele lange witte jurk.

Ik begrijp het, als illustratoren God op deze manier afbeelden. Willen we God op één of andere manier proberen te omschrijven, dan hebben we geen keus dan om dit te doen met beelden en woorden die passen in onze werkelijkheid, in onze belevingswereld. Op zich is daar niks mis mee. Maar tegelijkertijd moeten we wél het spanningsveld erkennen. Ons beeld van God, is niet God zelf. God is zoveel groter, zoveel rijker, zoveel mysterieuzer, zoveel wijzer, zoveel méér. Dat laatste vooral: God is zoveel méér.

Zoeken en tasten
Een plaatje blijft soms hangen in je gedachten, of je dit nu wilt of niet. En ongemerkt kleurt het dan jouw werkelijkheid in en zet het zijn stempel op wat jij ziet, hoopt, denkt, en gelooft. Liever dan zulke concrete afbeeldingen van God, houd ik me vast aan “Gods bedoeling om hem te zoeken en hem al tastend te mogen vinden, want Hij is niet ver van ons.” (Handelingen 17,27). Dat ’tasten’ vind ik mooi: zoeken, aanraken, proberen iets te begrijpen. De studiebijbel die ik graag gebruik, omschrijft dit als “de paradox van het menselijk bestaan”: God die zo dichtbij is, en de mens die Hem toch niet kan bereiken. En daarmee verbonden: de erkenning dat we Gods openbaring nodig hebben.

Ik hoop met mijn hele wezen dat Elianne en Joël God steeds meer, steeds dieper, steeds rijker mogen leren kennen. Zonder dat ze daarin belemmerd worden door het plaatje wat maar niet uit hun hoofd wil: het plaatje van een oude, lieve, grijze man.